İSTİHSAN

57 Lugatta "Bir şeyi iyi ve güzel görmek, tercih etmek" manalarına gelen "Husn" kökünden gelmektedir. İslâmi ıstılâhta; ümmetin menfaatini ve adalet esasını dikkate alarak, iki hükümden daha kolay olanını tercih etmektir. İmam-ı Serahsi istihsan`ın müsamaha ve ruhsat esasına dayandığını beyan etmiş ve "Kıyas-ı Müstahsen" olarak isimlendirmiştir. .(83)

58 Resûl-i Ekrem (sav)`in: "Kolaylaştırın, güçleştirmeyin, müjdeleyin nefret ettirmeyin"(84) Hadis-i Şerif`inin buna delil olduğunu beyan eden ulemâ çoğunluktadır. Ayrıca Kur`an-ı Kerim`de yer alan: "Allah sizin için kolaylık diler, zorluk murad etmez"(85) ayet-i kerimesi de istihsan`ın delili kabul edilmiştir. İmam-ı Şafii (rha) "İstihsan`ın" sonradan çıkan bir yorum olduğu noktasını beyan ederek, delil kabul etmemiştir. Hanefi, Maliki ve Hanbeli mezhepleri, istihsanı delil olarak değerlendirmişlerdir.

59 Bunların dışında Sahabe-i Kiram`ın sözleri, İstishab, daha önceki Şeriat`ler (Yani Kur`an-ı Kerim`de beyan buyurulan geçmiş ümmetlere ait hükümler) ve Umum belva gibi deliller de zikredilmiştir.Diğer kaynaklar başlığı altında sunduğumuz deliller; "Edille-i Erbaa" da herhangi bir hükmün bulunmaması halinde, dikkate alınan unsurlardır. Bu kaynaklar "Usûl-i Fıkıh" kitaplarında izah edilmişlerdir.