Şakir SARIÇAY


Krizde reklam yapılır mı?

Krizde reklam yapılır mı?


Ekonomik kriz aniden gelebildiği gibi bazen göstere göstere de gelebilir. Firmalar kriz dönemlerinde genelde panik halinde bütçe kısıtlamasına gitmekte ve bu kısıntı genelde pazarlama faaliyetlerinde ve özelde reklam harcamalarında olmaktadır.

Avrupa firmaları genelde yıllık kar oranlarının yüzde yirmibeşini reklam harcamalarına ayırırken, ülkemizde belli firmalar hariç duruma ve konjonktüre göre anlık reklam harcamaları yapılmaktadır. Reklam, firmaların kendilerini en iyi ifade edebildiği geleceğe yönelik yatırım alanıdır.  İngiltere´de yapılan reklam payları Advertising Pays-Deloitte araştırması sonucunda reklamcılığın ekonomiye ne tür artan etki oluşturduğu rakamsal olarak ispat edilmiştir. 16 milyar Pound´luk reklam yatırımı İngiltere Gayrı Safi Milli Hasılasına (GSMH) 100 milyar Pound´luk katkı sağladığı tespit edilmiştir. Reklam, firmaların rekabetçi gücünü artırarak ürünlerde yenilik ve inovasyona gidilmesini sağlayıp ülke ekonomisine ciddi katkı sağlayabilmektedir.

Şirketler, Odalar, borsalar hatta vakıflar son yıllarda gerektiği gibi medya kuruluşlarında yer alamadığı için kendi dergi ve gazetelerini yayınlamaya başladılar. Çünkü medya kanallarında daha geniş yer bulamayan kurumlar, kendilerini ve ürünlerini daha iyi anlatmak için böyle bir yol izlemeye başladılar. Ancak daha geniş kitlelere ulaşmak için farklı medya ve yayın mecralarından yararlanmak gerekiyor.

Krizde ?batıyor´ dedikodusu artar

Kriz dönemlerinde rakip firmalar tarafından öne sürülen olumsuz iddialar ve dedikodular markalara ve şirket algılarına zarar verebilmektedir. Onun için fısıltı gazetesine son vermek için reklam mecralarında bulunmak gerekir.  Özellikle Sosyal Medya üzerinden yapılan karalama kampanyalarındaki olumsuz algıyı düzeltmek için harcanacak maliyet, reklam maliyetini katlamaktadır.

Son tüketiciye ürün yapan ve raflarda yerini alan markalar için televizyon, gazete ve sosyal medya mecraları en iyi reklam ve tanıtım alanlarıdır. Mevsimsel ve dönemsel reklam kampanyaları ürünün ve tüketicilerin talep ve özelliklerine göre değişebilmektedir.

Sektörel yayınlar etkin reklam mecralardır

Teknoloji ürünleri ve üretim araçları üreten ve son tüketiciye hitap etmeyen firmalar için en önemli tanıtım yolu sektörel yayınlardan geçmektedir. Direk siparişe yönelik olmasa bile ?hayattayız, ayaktayız, faaliyetteyiz, üretime devam ediyoruz´ mesajı vermek için en ekonomik ve hedef kitleyi onikiden vuran reklam harcamaları sektörel yayınlarda yapılabilir. Genellikle dergi formatında yayınlanan sektörel medya ilgili sektörün kalbinin attığı mecralardır.

Reklam, firmaları satışa en yakın noktaya ulaştıran bir köprüdür.  Sektörel yayınlar tek sektöre hitap ettiği için tüm üretici ve satıcıları hedef kitleye ulaştırmaktadır. Özellikle bu tür yayınlarda bulunarak firma algısına katkı sağlanabilir. Sektörel dergiler aynı zamanda içindeki haber, reklam ve tanıtımlar ile bir fuar özelliği taşımaktadır. Onun için ben sektörel dergilere ?Taşınabilir  Fuarlar´ diyorum.

Ticaret kurallarından biri de reklamdır

Türkiye´de kriz dönemlerinde en önce reklam harcamaları kesilmektedir. Kriz sonrasına hazırlık ve firmayı olumsuz algılardan korumak için kriz dönemlerinde de reklam bütçesi ayırmak gerekmektedir. Reklam boşa harcanan bir para değil, firma için siparişin yanında algı yatırımıdır. Hani bir söz vardır; ?Reklamsız tanıtım karanlıkta kıza göz atmaya benzer, sen ne yaptığını bilirsin ama kızın haberi bile olmaz.? Hedef kitleye ulaşamayan tanıtım faaliyetleri boşa harcanan para demektir.

Planlı ve zamanında yapılan reklam harcamalarının geri dönüşü, satışın yanında firmanın marka değerine büyük katkı sağlamaktadır. Öyle firmalarımız var ki, marka değeri işletme ve makine değerinden oldukça yüksektir.

Her kriz bir fırsattır. Kriz sonrası ayakta kalanlar, kaliteli üretimin yanında marka algısını ve hatırlanabilirliğini koruyanlar olacaktır.