Biyolojik yaşlanma, kronik yaşlanmaya göre neden daha önemli!
Yaşımız ne olursa olsun, ancak sağlığımız yerindeyse hayattaki güzellikleri yaşayabiliriz. İnsan hasta olmadan sağlığın değerini bilmelidir. Aksi takdirde, yaşla birlikte sağlığımız da bozulmakta, gücümüz azalmakta, artık birçok şeyi yapamaz hale gelmekteyiz. Yaşlanmayı belki durduramayız ama, yaşlanmayı erteleyebilmek, sağlıklı yaşlanabilmek mümkündür.
Yaşlanmadan ne anlıyoruz?
Yaşlanma, hücrelerden, doku ve organlara kadar vücutta, hem organik, hem de fonksiyonel açıdan gerileme yönünde değişim süreci veya en azından gelişmenin yavaşlaması, durmasıdır. Doğumdan itibaren başlayan bu süreçte etkili olan faktörleri düşündüğümüzde, reel kronolojik yaşlılık yanında; biyolojik, fizyolojik, psikolojik ve sosyal yönden yaşlanma gibi farklı boyutlarla karşılaşırız. Yaşam süresi kadar; sağlıklı yaşlanma, sağlıklı hayatın önemi de ortaya çıkar. Günümüzde, çeşitli hastalıklar ve kazalar olmadığında, 110-120 yıl olabilecek yaşam süresinin, gelişmiş olan ülkelerde bile, ortalama olarak 80 yılın üzerine çıkamadığını görüyoruz.
Niçin yaşlanıyoruz?
Yaşlanmanın nedenine, mekanizmasına yönelik yapılan bütün çalışmalarda, vücudumuzu, organ ve dokularımızı oluşturan hücrelerimiz incelenmekte, hücre içindeki olaylar, biyokimyasal reaksiyonlar ve bunlardaki değişiklikler ve sonuçları üzerinde yoğunlaşılmaktadır. Multifaktöriyel, kompleks bir yapıyla karşılaşıldığından, birçok teorilerle açıklanmaya çalışılmaktadır.
Doğumdan sonraki büyüme, gelişme, olgunluk, yaşlanma ve ölüm süreçlerinin, genetik yapımızın programına uygun olduğu düşüncesi, çok rağbet görmüştür ve halen çok sayıda araştırma ekibi, bu konuda çok önemli çalışmalar yapmaktadır. Bunun yanında yaşlanma olayı, gerek vücut içinde, gerekse çevresel çeşitli zararlı maddelerin etkileriyle, hücre düzeyinde başlayan ve tüm vücutta ortaya çıkan hasarların bir sonucu olarak açıklanmaktadır. Bu teoriyle, insanı çok farklı mekanizmalarla olumsuz etkileyen zararlı etkenlere karşı önlemler alındığında, daha sağlıklı bir yaşam sürüleceği vurgulanmaktadır.
Sağlıklı yaşlanma için neler yapılabilir?
Yaşlanmaya karşı öncelikle, vücudun ihtiyacı olan protein, vitamin ve minerallerin alınması için dengeli ve doğal beslenme önerilir. Böylece serbest zararlı radikallerin, yağ birikiminin, kilonun azaltılabileceği, antioksidan sistemlerimizin güçleneceği, sonuçta özellikle diyabet ve obesite olmak üzere metabolik hastalıkların, aterosklerozla başlayan kalp-damar hastalıklarının, eklem kireçlenmesi ve kemik erimesi gibi birtakım kemik hastalıklarının, Alzheimer ve felç (inme) gibi beyin-sinir hastalıklarının önüne geçilebileceği bilinmektedir.
Yaşlanmayı hızlandıran hastalıkları unutmamak gerekir!
Yaşlanmada risk faktörlerini ortaya çıkaracak bazı laboratuvar testleri yaptırmak, erken tanı için de çok değerli avantajlar sağlar. Ayrıca, kişiye özel tedavi ve besin takviyesi ile, biyolojik ve mental aktivitede, üretkenlikte, çok önemli olan hormonlar, enzimler, vitaminler ve minerallerin eksiklikler giderilerek, ciddi hasarların önüne geçilebilir, erken yaşlanma önlenebilir. Bu nedenle yaş ve risk durumumuza göre önemli hastalıklarla ilgili check up testlerimizi yaptırmamız gerekir.
-Şeker(diyabet testleri); kan şekeri (glukoz), insülin, Hemoglobin A1c, HOMA IR, idrarda mikroalbümin, idrarda protein
-Yağ metabolizması; Total kolesterol, trigliserid, HDL kolesterol, LDL kolesterol
-Tiroid bezi fonksiyonları; TSH, FT3, FT4
-Kan hastalıkları ve anemi(kansızlık); hemogram, pT(INR), aPTT, sedimentasyon, CRP, demir, ferritin, B12 vit, folik asit, dışkıda gizli kan
-Kalp damar hastalıkları, hipertansiyon; CK, CK-MB, AST, LDH, Troponin T, Troponin I, Homosistein, Ürik asit, Magnezyum, Epinefrin, Aldosteron, Renin
-Karaciğer, safra yolları, pankreas testleri; Albümin, AST, ALT, LDH, GGT, ALP, amilaz, lipaz
-Böbrek fonksiyonları; üre (BUN), kreatinin, tam idrar analizi,
-Kemik sağlığı; ALP, Kalsiyum, fosfor, D vitamini
-Bazı kanserler(karaciğer, pankreas mide, kalın barsak, akciğer, prostat, meme ve over kanserleri); CEA, AFP, CA 15-3, CA 125, CA 19-9, F-PSA, TPSA
Sağlıklı yaşlanmada, bazı tutum ve aktivitelerimiz de, çok önemlidir!
-
Dengeli beslenme ile sağlıklı kilonuzu koruyun.
-
Düzenli egzersiz ve aktivite ile vücudunuzu zinde tutun.
-
Yeterli ve kaliteli uyku ile beyinle birlikte tüm vücudunuzun dinlenmesini sağlayın.
-
İş ve sosyal aktivitelerle aktif bir hayat yaşayın. Ama istikrarlı olsun.
-
Sigara, alkol ve diğer zararlı maddelerden uzak durun.
-
Aşrı derecede güneşe ve soğuğa maruz kalmamak için korunun.
-
Gereksiz veya yanlış ilaç kullanmayın.
-
Gıda destek ürünleri kullanırken mutlaka hekiminize danışın.
-
Gerek evde, gerekse dışarıda olabilecek kazalara karşı tedbirli davranmayı öğrenin.
-
Aileniz ve yakın çevrenizle sevgi ve saygı temelli ilişkiler kurun.
-
Hayata iyi yönlerinden bakın, en azından bakmayı deneyin
