Soğuk havalarda, akut bronşit, pnömoni, astım krizi, KOAH diye bilinen, kronik tıkayıcı akciğer hastalığı ile durumu kötüleşen hastalar acil ünitelere yetiştirilmeye çalışılıyor.
Kış günlerinde, hava değişikliği, hareket azlığı ve beslenme bozukluğu nedeniyle, vücut direncinin azalmasıyla solunum yolu ve akciğer enfeksiyonları artıyor ve daha ciddi seyrediyor.
Sigara içilmesi ise, nikotin, katran ve karbon monoksit yanı sıra binlerce zararlı kimyasal içeren dumanıyla bu olumsuz hastalık tablosunun daha da ağırlaştırıyor, kronikleştiriyor.
KOAH´da en sık görülen şikayetler nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarmadır.
Sigara içen kişiler başlangıçta öksürük ve balgama alıştıklarından, doktora başvurup tedavi olmayaı düşünmezler. Ancak, zamanla nefes darlığı başladığında, fizik aktivitede azalır, yorulup günlük işlerinde zorlanırlar, yaşam kalitesi de bozularak, hastalık iyice yerleşir.
Sigara, KOAH´a nasıl yol açıyor?
Sağlıklı bir insanda akciğer hava yolları(nefes borusu, bronşlar) sürekli temizlenir. Toz partikülleri ve hastalık yapıcı mikroorganizmalar, solunum yollarının cidarında bulunan küçük saç gibi kirpikler ve mukus salgısı ile yakalanarak, akciğere ulaşmadan ağızdan uzaklaştırılır. Sigara önce kirpiklerin hareketini yavaşlatır, daha sonra da felç ederek, hatta ortadan kaldırarak temizliği bozar.Tüylerin kaybıyla, balgam çıkarılamaz, öksürük başlar. Daha da kötüsü, mukus salgısı artar, birikir, hava yolunun tıkanmasına yol açar. Mikroorganizmalar uzaklaştırılmaz, çoğalır, bronşit gelişir. Küçük hava yollarında (bronşioller) mukus birikmesiyle kalınlaşır, elastikiyetini kaybeder, hava girişi ve çıkışı zorlaşır. Hava kesecikleri de (alveoller) bozulması çeperleri yırtılmaya başlamasıyla, amfizem tablosu ortaya çıkar. Öksürük yanı sıra hırıltılı bir nefes alıp vermeye çalışır, ciddi bir solunum sıkıntısı, yorgunluk ile durum daha da kötüleşir. Akciğer dokusunda yapısal değişiklikler artarak, akciğer kanserine uygun bir zemin ortaya çıkar.
KOAH´lı bir hasta kesinlikle sigarayı bırakmalıdır!
Sigara bağımlılığı tedavi edilebilmektedir, ancak kendi kararlılığı ve iradesi ile sigaradan kurtulan çok sayıda insan vardır.
KOAH´lı hastalar, toz ve dumandan uzak durmalı, korunmalıdır.
Grip ve zatürre aşılarını yaptırmalıdır.
İlaç tedavilerini ve sağlık kontrollerini aksatmamalıdır.
Düzenli fiziksel aktivite içinde olması, imkan buldukça yürüyüş yapmalıdır.