Yöntem değişti milli gelir artıyor

EKONOMİ - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) hesaplamalarında revizyona gitti. 2009 yılı baz alınarak hesaplanacak büyüme verileri, pazartesi günü açıklanan üçüncü çeyrek rakamları ile birlikte uygulamaya sokulacak. TÜİK tarafından yapılan açıklamada, Ulusal Hesaplar´da uluslararası standartlardaki değişim göz önüne alınarak "SNA-2008 ve ESA- 2010´un uygulanması" ile değişikliğe gidildiği duyuruldu. TÜİK´in bir süredir üzerinde çalıştığı revizyonla birlikte, milli gelir hesabının teknik olarak yükselmesi bekleniyordu.

2 BİN $´LIK YÜKSELİŞ

TÜİK daha önce iki kere milli gelir hesabında geniş çaplı revizyona gitti. 1997´deki revizyon milli gelirde yüzde 35, 2008´deki revizyon yüzde 38´lik artış meydana getirdi. 2008 yılında daha önce cari fiyatlarla 576.3 milyar TL olarak açıklanan 2006 yılı gayri safi yurtiçi hasılası 758.3 milyar TL olmuştu. Kişi başına milli gelir de 2 bin 20 dolar artmış, 5 bin 480 dolardan, 7 bin 500 dolara çıkmıştı.

DOĞRU ÖLÇÜM

TÜİK´ten yapılan duyuruda, ESA-95´den ESA-2010´a ve SNA- 2008´e geçişle güncellenen GSYH verilerinin 2009 bazlı olacağı vurgulanarak, "Hem büyümenin daha hızlı ve daha doğru ölçülmesi hem de kalkınma, refahın ölçülmesine yönelik göstergelerin bir kısmının hesaplanabilmesini kolaylaştırmak amacı ile idari kayıtların sisteme entegrasyonu revizyon çalışmalarının en önemli aşamasını oluşturmuştur" denildi. Tüm ülkelerde temel değişim nedenlerini oluşturan başlıklar, "´Ar-Ge´ ve ´Silah Sistemleri´ harcamalarının yatırım harcaması olması, sigortacılık sektörü hesaplama yönteminin değiştirilmesi, Merkez Bankası´nın çıktı hesabının değiştirilmesi" olarak sıralandı.

TÜİK neleri değiştirdi?

* Dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetlerinin hesaplama yöntemi değiştirildi.

* Kendi hesabına geliştirilen yazılımlar sisteme eklendi.

* Genel devlet sınıflaması güncellendi.

* Gözlenemeyen ekonomi hesabı geliştirildi.

* İzafi kira hesaplama yöntemi değiştirildi.

* Tarım sektöründe hesaplar geliştirildi.

* Sabit fiyatlarla hesaplamalarda yeni yöntem benimsendi.

* TÜİK iş kayıtları sisteminde yer alan yaklaşık 3 milyon girişime ilişkin GİB ve SGK´da tutulan beyannameler incelenerek kayıtlarda uyumluluk sağlandı.

* Mali şirketler sektörünün parçası olan bankacılık ve sigortacılık faaliyetlerine ilişkin idari kayıtların ulusal hesaplar sistemine entegrasyonu sağlandı.

* Genel devlet sınıflaması güncellenmiş ve sektöre ilişkin hesabın temelini oluşturan analitik bütçe gelir ve harcama kodları, ESA-2010´a göre yeniden sınıflandırıldı.

KAYNAKSABAH