Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği’nin (TÜRSAB) ‘2014 Turizm Sezonu Raporu’na göre, geçen yıl toplam 39 milyon kişiyi ağırlayan turizm sektörü, yurt dışında yaşayan vatandaşlarla birlikte bu yıl toplam 43 milyon kişiyi misafir edecek. Bu dönemde yurt içi ve yurt dışında seyahat edecek Türklerin sayısının ise 14 milyonu aşması bekleniyor. Yani 2014 yılı içinde toplam 57 milyon kişiyi aşan bir hareket söz konusu olacak. TÜRSAB üyesi acentalardan alınan bilgiye göre; yurt içindeki 14 milyon kişinin yaklaşık 5 milyonu bu sene tatilini otel, pansiyon gibi turizm tesislerinde geçirecek. Beklenti söz konusu 5 milyon kişinin 3.5-4 milyonun mayıs-eylül döneminde tatile çıkması yönünde.
SEKTÖR 2014 YILINI YÜZDE 8-10 BÜYÜMEYLE KAPATMAYI HEDEFLİYOR
TÜRSAB’ın raporuna göre; 15-29 Haziran tarihleri arasındaki 2 haftalık dönemde otellerde konaklayan yerli turist sayısında mayıs ayına göre yüzde 60’a varan artış yaşanıyor. Bu 2 haftada 1 milyon yerli turist sahillere koşacak.Yerli turistin gözdesi yine Bodrum ve Antalya olurken, Bodrum’da sezon içinde bazı otellerde yerli turist oranı yüzde 40`ı bulacak. Antalya’da da bu oran ortalama yüzde 15’lerde olsa da tesise göre yüzde 20’leri aşan noktalar da olacak. Bu sene Almanya, Ukrayna ve Belçika gibi pazarlarda kayıp yaşayan ve işini şansa bırakmak istemeyen turizm sektörü, sezonun ortasına rastlayan Ramazan ayında yerli turisti kaybetmemek için yüzde 30-40`a varan indirim yapacak. 2.5 milyon yerli turist tatilini 27 Temmuz-15 Eylül arasında yapacak. İstanbul genelinde oteller ucuzladı. Lüks segment fiyatlarını korumayı başarırken tüm oteller ortalamasına bakıldığında ortalama oda fiyatı önceki yıla göre 139 Euro`dan 124 Euro`ya geriledi. Antalya`da doluluk oranı önceki yıla göre yüzde 8 düşse de oda başına gelir yüzde 4.2 arttı. Oda başına gelir Nisan 2013’te 33.9 Euro iken bu yıl 35.3 Euro seviyesine yükseldi.
Rapora göre, 2013 yılında 34 milyon 910 milyonu yabancı olmak üzere toplam 39.2 milyon ziyaretçiyi ağırlayarak 32.3 milyar dolarlık bir turizm geliri elde eden Türkiye için bu seneki beklenti toplam 43 milyon ziyaretçi ve 35-36 milyar dolarlık turizm geliri. Yıl genelinde yüzde 8-10’luk bir büyüme bekleyen sektör, Ocak-Nisan ayında 7 milyon yabancıyı ağırladı. Bir önceki yıla göre artış yüzde 5.7 olarak gerçekleşti. Türkiye’de asıl sezon mayıs-ekim arasında yaşandığı için asıl belirleyici olan döneme girilmiş görünüyor. Antalya ve İstanbul’da bu dönemde doluluk oranları bir miktar gerilese de sektörün yıl sonu hedeflerinde herhangi bir değişiklik şimdilik öngörülmüyor.
RAMAZAN AYI KAMPANYALARI DA BERABERİNDE GETİRDİ
TÜRSAB’ın raporuna göre; Türkiye’ye gelen ziyaretçiler arasında Rusya ve Almanya büyük önem taşıyor. Ancak ilk 4 ayda Almanya’dan gelen ziyaretçi sayısında yüzde 3.2`lik düşüş gözleniyor. Ukrayna yüzde 0.6 artışla stabil görünse de beklenti bu yıl zor bir dönem geçiren Ukrayna’nın rakamlarının geçmiş yılların gerisinde kalması. Ukrayna’nın sorunlu olduğu Rusya’dan Türkiye’ye gelişlerde ise bu yıl sıkıntı yok. İlk dört ayda yüzde 6.9’luk bir artışa sahne olan Ruslar’ın yaz aylarında yine Antalya’ya akın etmesi gündemde. Almanya ve Belçika’da bu sene kan kaybeden Türk turizminin yüzünü güldüren en büyük hareket ise İran’dan geliyor. İlk dört ayda İran’dan gelen turist sayısı bir önceki yıla göre yüzde 51.6 artarak yarım milyonu geçti. Türk uçak şirketlerine yönelik önlemler hayata geçmez ve İran ile sıcak ilişkiler devam ederse turizmciler asıl patlamayı bu yıl İran’dan bekliyor.
13 Haziran’da okulların tatil olması ile birlikte turizmde yerli sezonu çok hızlı bir şekilde açıldı. 15-28 Haziran arasında, yani Ramazan ayından önceki iki aylık dönemde yaklaşık 1 milyon kişinin tatile koştuğu ifade ediliyor. Türkler için dönem dönem çeşitli noktalar popüler olsa da Bodrum’un yeri ayrı. Haziran-Ağustos arasında iç pazarın Bodrum’da ağırlığı yüzde 30 hatta zaman zaman yüze 40’ları buluyor. Herşey dahil otellerin yer aldığı Antalya’da ise Türklerin ağırlığı yüzde 15’ler düzeyinde yer alıyor. Antalya ‘da yüzde 40 ile Avrupalı turistler başı çekerken, Rusların başı çektiği BDT ülkelerinin payı yüzde 35’leri buluyor.
Ramazan ayı sezonun ortasına gelince yerli turisti kaybetmek istemeyen turizm sektörü de kampanyalara sarıldı. Ramazan ayında yurt dışında gelen taleplerin de etkilendiğini ifade eden sektör oyuncuları bunda tatilini Türkiye’de geçerin gurbetçilerin de etkili olduğunu ifade ediyor. 2013 yılında toplam yurt dışından Türkiye’ye tatil, iş ve ziyaret için gelen Türk vatandaşlarının sayısının 5 milyonu geçmesi bu rakamın hiç de küçümsenmeyecek düzeyde olduğunu gösteriyor. Tüm bunların farkında olan turizm sektörü oyuncularının Ramazan ayı boyunca yüzde 20, hatta bazı tesislerde yüzde 30- 40’lara varan oranlarda fiyat indirimine gittikleri gözleniyor. Yerli turist bu dönemde Bodrum, Kuşadası, Alanya, Kemer, Side ve Marmaris’i tercih ediyor.
İSTANBUL VE ANTALYA KAPIŞIYOR
Raporda il bazında turizm rakamlarına bakıldığında ocak-nisan aylarında genel bir artış göze çarpıyor. İstanbul yüzde 8.6, turizmin başkenti Antalya ise 4.2’lik bir artışa sahne olmuş durumda. Henüz Türkiye geneli rakamları açıklanmadı ancak Antalya ve İstanbul için mayıs ayı da hareketle geçmiş görünüyor. İl Kültür Müdürlüklerinin verilerine göre Antalya’ya gelen ziyaretçi sayısı ocak-mayıs döneminde bir önceki yıla göre yüzde 4.5 artarak 2 milyon 786 bin kişiye ulaştı. Antalya’nın ana pazarı olarak kabul edilen Rusya’dan gelişler yüzde 16.6 oranında arttı. Bu dönemde Almanya pazarı ise yüzde 6.7 geriledi. Yılın ilk beş ayında İstanbul’a gelen turist sayısı ise 3.9 milyon kişiye ulaşarak bir önceki yıla göre yüzde 7.7’lik bir artış sahne oldu.
Güney sahilleri okulların kapanması ve yaz sezonu ile birlikte en bereketli günlerini yaşarken İstanbul’daki oteller ise geçtiğimiz günlerde kriz zirvesi düzenledi. Yılbaşından bu yana otel rezervasyonlarında yüzde 10 hatta zaman zaman yüzde 15’lere varan düşüşlerle ilgili hafta içinde beş yıldızlı otellerin genel müdürleri bir araya geldi. İstanbul’a gelen turist sayısı arttığı halde doluluk oranlarında istenilen rakamların yakalanamamasının nedenleri araştırıldı. Buna neden olarak ise, İstanbul’da orta segmentteki otellerin kalitesi, transit yolcuların halen İstanbul turist rakamları içinde görülmesi ve talep düşüşünün bu nedenle anlaşılamaması ile havayolu taşımacılığında son yıllardaki sefer sayısının artması ile İstanbul’a Türkiye içinden iş için gelen ziyaretçilerin sabah gelip akşam giderek konaklama yapmayı tercih etmemeleri gösteriyor.
İstanbul’daki otelcileri alarma geçiren STR 2014 Nisan raporu oldu. Rapora göre İstanbul’da nisan ayında doluluk oranları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12.2 düşerek yüzde 67.7 seviyesine indi. Ortalama günlük satılan oda bedeli 2013 yılında 163.48 Euro iken bu yıl 141.89 Euro seviyesine geriledi. Oda başına elde edilen gelirler geçen yıla göre yüzde 23.8 düşerek 96.07 Euro’ya indi.
Nisan rakamlarına göre Antalya’nın durumu İstanbul’dan iyi. Her ne kadar doluluk oranları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8 düşse de oda başına gelir yüzde 4.2 oranında arttı. Rapora göre Antalya’da oda başına gelir Nisan 2013’e 33.9 Euro iken bu yıl 35.3 Euro seviyesine yükselmiş durumda. Ortalama günlük satılan bedel ise nisan itibarıyla 71.7 Euro. Ancak asıl sezonun mayısta başlayacağı düşünüldüğünde Antalya’daki oteller bu yıl gelirlerini artıracak görünüyor.
TURİZMİN BU YIL DÜNYA GYSH`SİNE KATKISI YÜZDE 4.3`E ÇIKACAK
Rapora göre; uluslararası turizmde küresel beklentiler gelişmekte olan ülkelerin büyümede en hızlı yılını 2015`te yaşayacağı yönünde. 2010 ile 2030 yılları arasında uluslararası turist sayısı her yıl 43 milyon artacak. Gelişmekte olan ülkeler açısından bakıldığında da, 2010-2020 arasındaki yılların başında ve sonunda mütevazi sonuçlar alınacak, en hızlı büyüme 2015 yılında gerçekleşecek. Ortalama büyüme yüzde 3.8`lerden yüzde 2.5`lere gerileyecek.Toplam büyüklüğü 2.1 trilyon dolarlık büyüklüğe ulaşan Turizm ve seyahatlerin dünya GYSH`sine doğrudan katkısı 2013 yılında yüzde 2.9 olarak açıklandı. Beklenti bu oranın 2014 yılında yüzde 4.3`e yükseleceği yönünde. Yıllık ortalama büyüme yüzde 4.2 olarak devam edecek ve 2024 yılında 3.3 trilyon dolara ulaşmış olacak. Turizm ve seyahat gelirlerinin GSYH`ye toplam katkısı ise 6.9 trilyon dolar olarak hesaplanıyor. Bu rakam 2024 yılında 10.9 trilyon dolara çıkacak. İstihdam açısından bakıldığında bugün turizm sektöründe 100.8 milyon kişi olan çalışan sayısının 2014 yılında yüzde 2.2 artması bekleniyor. 2024 yılına gelindiğinde 126.2 milyon kişi turizm sektöründe çalışıyor olacak.
Turizm ve seyahat sektörlerine 2013 yılında 754.6 milyar dolarlık yatırım yapıldı. Bu rakam toplam yatırımların yüzde 4.4`ünü oluşturdu. Yatırımlar 2014 yılında yüzde 5.8 artarak 800 milyar dolara yaklaşacak. İzleyen 10 yıl boyunca yıllık ortalama büyüme yüzde 5.1 olacak ve 2024 yılına gelindiğinde 1.3 trilyon dolarlık yatırım yapılacak.Bu yıl 14 milyon Türk vatandaşın iç ve dış seyahate çıkacağını söyleyen TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, bu rakamın içinde yer alan 5 milyon kişinin turistik tesislerde konaklayacağına işaret etti. Bu rakamın daha da artması gerektiğini vurgulayan Ulusoy, gelecek dönemde iç turizmin potansiyelinin artırılmasına yönelik olarak işverenler ve sendikalarla tatil dönemleri konusunda özel çalışmalar yapmak için çalışma başlatacaklarını duyurdu.
Ulusoy, “Her sendikanın işverenle yapacağı sözleşmelerde çalışan işçileri tatile çıkarma gibi bir gayretinin bulunması gerekiyor. Bunun hem ekonomiye olumlu etkisinin olacağını, hem de çalışanların kafasının rahatlayacağını sağlayacağını düşünüyoruz ve bu yönde bir çalışma içindeyiz” diyerek yerli turist sayısını artırmak üzere görüşmelerin sürdüğünü dile getirdi.
Sektörde en önemli sorunlardan birinin de özellikle yaz döneminde sayıları artan kaçak acenteler olduğuna dikkat çeken TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, bu tür organizasyonlarla tatile çıkan vatandaşların herhangi bir olumsuzluk halinde mağdur olabileceklerini ve buna rağmen hiçbir hak iddia edemeyeceklerinin altını çizdi.