SAĞLIK - Kişisel temizliğin yanı sıra toplum sağlığı açısından da büyük önem taşıyan hijyen kurallarının başında el yıkama alışkanlığı geliyor. Doğru yıkanmayan eller, başta grip olmak üzere ishal ve hepatit gibi bulaşıcı hastalıkların yayılmasına neden oluyor. Memorial Ankara Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü´nden Uz. Dr. Çiğdem Erol, ?15 Ekim Dünya El Yıkama Günü? öncesinde, doğru el yıkama kuralları el yıkamanın önemi hakkında bilgi verdi.
El yıkamamak soğuk algınlığından kuş gribine kadar birçok hastalığa yol açabilir
Günlük hayatta eller, çevre ile her türlü bağlantıyı sağlayan, bu nedenle de en fazla mikroorganizma barındıran organdır. El yıkama, sıradan ve günlük bir iş olması nedeniyle, genellikle ihmal edilen bir konudur. Oysaki hem kendi hem de toplum sağlığını korumanın yolu düzenli el yıkama alışkanlığı kazanmaktan geçmektedir. Çevre ile sürekli temas halinde olan eller yoluyla taşınan bakteriler basit bir soğuk algınlığından, SARS, hepatit A, kuş gribi gibi ölümcül birçok hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Toplu taşıma araçlarından iner inmez elinizi yıkayın
Eller her yemekten önce ve sonra, tuvalet öncesi ve sonrası, iş ya da okuldan eve dönüşte, okulda ders aralarında kısacası yabancı yüzeylere temas edilen tüm günlük faaliyetler sonrasında ve görünür kirlenme varlığında yıkanmalıdır. Birçok mikroorganizma eller vasıtasıyla yayıldığı için salgın hastalıkların önlenmesinde yeterli sürede ve doğru el yıkama büyük önem taşımaktadır. Toplu taşıma araçları, okullar, iş yerleri gibi kalabalık ortamlarda yüzeyler ve kişiler arasındaki bu zinciri kırmanın en etkili yolu sık el yıkamadır.
Eller yıkanırken parmak araları ve el bileği ihmal edilmemeli
Bulaşıcı hastalıklarla mücadelenin kanıtlanmış en etkili yolu el yıkamadır. Ancak bunun geçerli olabilmesi ellerin yıkanma şekli de çok önemlidir. Etkin bir hijyen sağlamak için, ellerin su ve sabun ile 30-60 saniye süreyle parmak araları ve el bileği de dahil edilerek yıkanması gerekmektedir. Su ve sabuna ulaşılamayan yerlerde, ellerde görünür kirlenme olmadığı sürece alkollü el dezenfektanlarıyla ellerin 10-15 saniye aynı şekilde ovalanması yeterli olacaktır.
Açık ve nemli ortamda bekleyen katı sabunların üzerinde bakteriler çoğalabilir
El yıkarken sıvı sabunların tercih edilmesinin uzun süre açıkta nemli olarak bekleyen katı sabunlara oranla daha güvenli olduğu söylenebilir. Nemli ortamda bulunan katı sabunlar üzerinde bakterilerin çoğalması mümkündür. Burada dikkat edilmesi gereken sıvı sabunları kullanırken sabun kaplarının içindeki sabun tamamen bitmeden üzerine ekleme yapmamaktır. Sıvı sabun kapları yıkanıp kurutulduktan sonra yeni sabun eklemek bakteri oluşumunu engellemek açısından daha güvenlidir.
