Washington Üniversitesi’nde bulunan Sağlık Ölçü Bilimi ve Değerlendirme Enstitüsü (IHME) tarafından yürütülen “1980-2013 süresince çocuklar ve yetişkinlerde aşırı kilo ve obezitenin küresel, bölgesel ve ulusal boyuttaki yaygınlığı: Hastalığın Küresel Yükü Araştırması 2013” adlı çalışma sonucu elde edilen verilere göre dünya nüfusunun yüzde 30’unda obezite veya aşırı kilo sorununun bulunduğu tespit edildi.
ORTADOĞU VE KUZEY AFRİKA’DA OBEZ NÜFUSU ARTIYOR
2013 yılında Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki erkeklerin yüzde 58’inden ve kadınların yüzde 65’inden fazlasının aşırı kilolu veya obez olduğu ortaya çıktı. Bölgedeki ülkelerin dörtte üçünde kadın ve erkekler arasında yüzde 50’nin üstünde obezite hastalığı bulunduğu gözlemlendi. Elde edilen verilere göre, bölgede toplamda, 180 milyon aşırı kilolu, 79 milyon obez insanın yaşadığı kaydedildi.
Araştırmanın gerçekleştirildiği yıllar içinde Kuzey Afrika ve Ortadoğu’daki yetişkinlerde aşırı kilo ve obezite yaygınlığı oranı yaklaşık yüzde 53’ten yüzde 62’ye yükseldiği gözlemlendi. 2013 yılında yetişkin erkeklerde aşırı kilo ve obezite yüzde 59 civarındayken, kadınlarda ise bu yaygınlığın yaklaşık yüzde 66 ile ciddi anlamda daha yüksek oranlara sahip olduğu ifade edildi. Veriler ışığında, bölge içerisinde yetişkinler genelinde en yüksek yaygınlığı Kuveyt’in tecrübe ettiği belirtildi.
Verilere göre, 33 yıllık araştırma sürecinde Ortadoğu’daki, aralarında Bahreyn, Mısır, Suudi Arabistan, Umman ve Kuveyt’in de bulunduğu birkaç ülke, küresel çapta obezite oranlarında en büyük artışı gösterdi. 2013 yılında erkekler arasında obezite yaygınlığının azami olduğu ilk üç ülkenin yüzde 44 ile Katar, yüzde 43 ile Kuveyt, yüzde 31 ile de Bahreyn olduğu kaydedildi. Üç Ortadoğu ülkesinde obezitenin kadınlar arasındaki yaygınlığı ise yüzde 50’yi aştığı ortaya koyuldu. Oranlar, Kuveyt’te yüzde 59, Libya’da yüzde 57 ve Katar’da yüzde 55 olarak tespit edildi.
TÜRKİYE DE TEHLİKEDE
Bahreyn, Mısır, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Libya, Fas, Umman, Filistin, Katar, Suudi Arabistan, Suriye, Tunus, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri de dahil olmak üzere pek çok ülkede, hem kadın hem erkeklerde aşırı kilo ve obezite oranlarının yüzde 50’den fazla olduğu gözlendi.
Araştırmaya göre, Katarlı erkekler yüzde 76 ve Kuveytli kadınlar yüzde 84’le Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da en yüksek aşırı kilo/obezite yaygınlığı oranına sahip oldu. Araştırma, Mısır’da erkeklerin yüzde 71’den fazlasının, kadınların ise yüzde 79’dan fazlasının aşırı kilolu veya obez olduğunu ortaya koyarken, Suudi kadınların dörtte üçünün, Suudi erkeklerinin ise yüzde 69’unun ya aşırı kilolu ya da obez olduğunu gösterdi.
Ortadoğu İnisiyatifleri direktörü Ali Mokdad, “Bölge olarak Ortadoğu ve Kuzey Afrika bulaşıcı hastalıklarla mücadele ve çocuk ve anne sağ kalım oranlarını iyileştirmede muazzam işler başardı. Ancak bölgede şimdi obeziteyle son derece rahatsız edici bir trend oluştuğunu görüyoruz. Obezite bölgede kontrolsüz bir şekilde artıyor ve bölgenin son 30 yıl içerisinde sağlık konusunda elde ettiği başarıları tehdit ediyor” diye konuştu.
ÇOCUKLARIN EN BÜYÜK SAĞLIK SORUNU AŞIRI KİLO VE OBEZİTE
Araştırma ayrıca, aşırı kilo veya obezitenin Ortadoğu’daki ve Kuzey Afrika’daki çocukların en büyük sağlık sorunu olduğunu ortaya koydu. Bölgedeki çocuklar arasında aşırı kilo veya obezitenin yaygınlığı araştırma süreci içerisinde yüzde 19’dan yüzde 25’e artarak, 2013’ün en yüksek bölgesel yaygınlık oranına sahip oldu.
Kız çocukları arasında aşırı kilo ve obezitenin en yüksek olduğu ilk üç ülke yüzde 46 ile Kuveyt, yüzde 42 ile Umman ve yine aynı oranla Libya oldu. Erkek çocukları arasında en yüksek oranlara sahip olan ülkeler ise şu şekilde sıralandı; “Katar yüzde 34, Libya yüzde 33 ve Lübnan yüzde 33”
Mısır’daki erkek çocuklarının üçte biri ve kız çocuklarının yüzde 40’ının, Suudi kızlarının da bu orana yaklaşık bir kısmının, erkek çocuklarının ise yine üçte birinin ya aşırı kilolu ya da obez olduğu gözlemlendi.
ABD BAŞI ÇEKİYOR
Mevcut veriler obez insanların büyük bir çoğunluğunun yaşadığı ABD ile karşılaştırıldığında, Ortadoğu ve Kuzey Afrikalı kadınlar arasında obezite yaygınlığı oranları yaklaşık yüzde 34 ile bu ülkeyle aynı çıktı. Ancak bu oran Amerikan erkeklerinde yüzde 71’i görürken, Ortadoğu ve Kuzey Afrikalı erkekler arasında ise yüzde 59 civarında yer aldı.
Ülkeler münferit olarak incelendiğinde dünyadaki obez nüfusun yüzde 13’lük büyük bir kısmının ABD’de yaşadığı, Çin ve Hindistan’ın ise birlikte bu nüfusun yüzde 15’ini temsil ettiği belirlendi.
OBEZ NÜFUSU SON 30 YILDA YÜZDE 10 ARTIŞ GÖSTERDİ
Araştırmanın temel bulguları arasında şu maddeler yer aldı:
“Dünyadaki 671 milyon obez nüfusun yüzde 50’den fazlası yoğunluk sırasıyla, ABD, Çin, Hindistan, Rusya, Brezilya, Meksika, Mısır, Almanya, Pakistan ve Endonezya’da olmak üzere toplam 10 ülkede yaşıyor.
Küresel çapta, Ortadoğu ve Kuzey Afrika, Orta Amerika ve Pasifik ile Karayipler’deki ada ulusları yüzde 44 veya daha yüksek olmak üzere aşırı kilo ve obezitede son derece büyük değerlere sahip durumda.
Dünyadaki aşırı kilolu ve obez bireylerin sayısı 1980’de dünya nüfusunun yüzde 20’sine tekabül eden 857 milyonken, 30 yıl içerisinde artarak 2013 yılında dünya nüfusunun yüzde 30’una tekabül eden 2,1 milyara yükseldi.
Küresel olarak aşırı kilo ve obezite 1980 ve 2013 yılları arasında 18 yaş altındaki bireyler arasında yüzde 50’ye yakın oranda artış gösterdi. Aynı oran, çocuklar için de geçerli oldu.
Aşırı kilo ve obezitede küresel çaptaki bu denli artış, hem gelişmiş hem de gelişen ülkelerin en büyük sağlık sorununu ortaya koydu.”
Araştırma ayrıca, denetim altına alınmaması durumunda obezite riskinin gelecekte ortalama yaşam süresinde düşüş meydana gelmesine sebep olacağına işaret etti.
Aşırı kilo, 25’ten büyük veya bu sayıya eşit ve 30’dan küçük Beden Kitle Endeksi (BKE) veya kilo-boy oranına sahip olmakla tanımlanırken, obezite ise 30’a eşit veya bu sayıdan büyük BKE’ye sahip olunmasıyla tanımlanıyor.
