Manda Yetiştirebilmek İçin Bataklık Kurdu..
MANDA SEVGİSİ ENGEL TANIMIYOR
ADİLOBA - Saruhanlı İlçesinde bir girişimci, gölet ve bataklıkların kuruması nedeniyle yörede 50 yıldır yapılmayan manda besiciliğini yeniden canlandırmak için suni bir bataklık kurdu.
Saruhanlı’nın Adiloba köyünde yaşayan Ayhan Dolman, Kardelen Gazetesi muhabirine yaptığı açıklamada, manda yetiştiriciliğinin çocukluk hayali olduğunu belirtti.
Yıllardır hayalini kurduğu hobisine en sonunda kavuştuğunu belirten Dolman, Balıkesir’den 7 adet manda alıp besiciliğe başladığını, bu sayede Saruhanlı yöresinin de 50 yıl sonra manda üretimiyle yeniden tanıştığını kaydetti.
Mandaların diğer büyükbaş hayvanlardan farklı olduğunu, besicilik için mera ile bataklık ve gölet gibi hayvanın otlayıp serinleyebileceği alanların gerekli olduğunu anlatan Dolman şunları söyledi:
“1960’lı yıllarda bölgemizde yer altı sondaj kuyularının artmasıyla bataklık ve gölet gibi sulak alanlar kurumuş. Bilindiği gibi manda su ile yaşar. Derisi siyah ve kalın olduğu için yazın vücut ısısı çok yükselir, hemen serinlemek ister. Onun için mutlaka göl, gölet, dere, bataklık gibi bir ortam arar. Orada dinlenir, serinler ve rahatlar. Yöremizdeki bu tür yerler kuruyunca manda üretimi azalmış. 50 yıla yakın bir süredir bölgemizde manda üretimi yapılmıyor.”
Hem çocukluk hayalini gerçekleştirmek, hem de manda üretimini yeniden yaygın hale getirmek için 7 adet manda aldığını, mandalar için suni bir bataklık kurduğunu anlatan Dolman şöyle devam etti:
“Bu yıl nasip oldu, Balıkesir’den 7 adet manda alıp besiciliğe başladım. Köyümüzde mandalar için suni bir bataklık oluşturdum. Çok değerli bir hayvan, Manda’da yağ oranı çok fazla, bu nedenle kaymağı da çok lezzetli. Eti, sütü, yoğurdu ve peyniri çok değerli. Günümüzde inek sütünün kilogramı 1 liradan satılırken, manda sütünün kilogramı 6 liraya satılıyor. Manda sütü, koyun sütünden daha koyu olmasına rağmen içimi çok güzel. Kokusu yok. Ot ayrımı yapmadan otluyor. Üretimi artırıp, mandacılığı bu yörede yine popüler hale getirmek istiyorum.
Dolman, bir araştırmaya göre manda üretimi yapılan köylerde başta kanser olmak üzere diğer hastalıklara daha az rastlandığının tespit edildiğini söyledi.
-En Fazla Prim Manda’ya-
Veteriner Hekim Ramazan Doğan ise, Manda neslinin ülkemizde tükenme tehlikesi altında bulunduğunu, bu nedenle bu hayvanının üretiminin yaygınlaştırılması için devletin çeşitli teşvikler sağladığını kaydetti.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Türkiye’de hayvan başına en fazla prim desteğini anaç mandaya verdiğini dile getiren Doğan, şu bilgileri aktardı:
“Manda üretimi ülkemizde her yıl azalıyor. Kaldı ki çok değerli bir hayvan. Ancak besiciliği zor, üretimin yapılabileceği ekolojik alan bulunamadığından vatandaş üretimden kaçıyor. Buna karşın, devlet üretimi yaygınlaştırmak için anaç manda başına yılda 350 lira prim desteği veriyor. Sütüne de litre de 20 kuruş destek sağlanıyor. Bizlerde manda üretimini destekliyor ve tavsiye ediyoruz.”
Muammer Kökcüoğlu