Seneler Onun Eserlerine “Darbe” Vuramadı…
MENDERES’İN SON ESERİ 53 YILDIR HİZMET VERİYOR
SALİHLİ - Eski Başbakanlardan rahmetli Adnan Menderes’in 27 Mayıs 1960 yılındaki askeri darbeden 9 gün önce hizmete açtığı Manisa’daki Demirköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali, 53 yıldır ülke ekonomisine katkı sağlıyor.
Demirköprü Barajı İşletme Müdürlüğü Hidroelektrik Santrali Sorumlu Teknisyeni Selim Beler, Demirköprü Barajı ve Hidroelektrik Santralinin kuruluşundan günümüze uzanan hikayesini Kardelen Gazetesi muhabirine anlattı.
Temeli 1954 yılında atılan barajının tarımsal sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amacıyla inşa edildiğini anımsatan Beler, yapımı tamamlanan Baraj ve hidroelektrik santralinin 1960 yılında eski Başbakanlardan merhum Adnan Menderes tarafından hizmete açıldığını hatırlattı.
Kurulduğu günden bu yana aktif olarak hizmet veren Santralin 3 gruptan oluştuğunu ifade eden Beler, her biri 23 megavat olmak üzere toplam 69 megavat kurulu güce sahip olduklarını dile getirerek şunları anlattı;
“ Barajın temeli 1954 yılında atılıyor. 18 Mayıs 1960 tarihinde de
Rahmetli Adnan Menderes’in de katıldığı coşkulu bir törenle hizmete açılıyor. Santralimizde yılda ortalama 100 ile 120 milyon kilovat saat elektrik üretiyoruz. Ancak geçen yıl su miktarının fazla olmasından dolayı son 40 yılın rekorunu kırarak 200 milyon kilovat saat elektrik üretimi yaptık. Santralimizin kurulduğu tarihten bu yana 7 buçuk milyar kilovat saat elektrik üretti. İşletmemiz ülke ekonomisine yılda 150 milyon lira katkı sağlıyor. Buna sulama ve tarımsal girdiler de eklenirse Demirköprü barajı ülke ekonomisine her yıl 1 buçuk milyar lira katkı sağlıyor.”
Teknisyen Beler, Demirköprü barajı ve Hidroelektirk santralinin kurulduğu yıllarda Türkiye’nin 4 büyük santralinden biri olduğunu kaydetti.
Beler, Demirköprü barajı ve Hidroelektrik Santralinin açılış haberinin yer aldığı Tercüman gazetesinin 53 yıldan bu yana işletmede muhafaza altında tutulduğunu da söyledi.
- Kuraklığa Karşı En Büyük Silah -
Devlet Şu İşleri (DSİ) 22. Şube Müdürü Bilgin Telek ise Demirköprü Barajı’nın Ege bölgesinin en kritik ve stratejik tesislerinden biri olduğunu ifade etti.
Ege bölgesinin kuraklığa en yakın bölgelerden biri olduğunu belirten Telek, 1 milyar metreküplük kapasitesi ile Demirköprü Barajı’nın kuraklığa karşı en büyük silah olduğunu dile getirdi.
Manisa ekonomisinin diğer bölgelere göre daha gelişmiş olmasının, kentte Demirköprü barajı gibi dev bir tesisin var olmasından kaynaklandığını anlatan Telek şöyle dedi;
“Bugüne kadar Demirköprü barajı, hidroelektrik santrali ve sulamalarının sağladığı değer 50 milyar gibi bir rakamı buluyor. 53 yıllık geçen bir sürede geriye dönük bakıldığında, gerek ürettiği elektrik enerjisi, gerekse tarımsal sulamadan kazanılan artı değerleri topladığımızda bugün gerçekten yeri doldurulamayacak bir tesistir.
Bu bakımdan 53 yıl önce bu tesisleri yapanlara şükran borçluyuz. Barajımız elektrik üretimi ve tarımsal sulamanın dışında, Gediz nehrinde meydana gelebilecek taşkınları da önlüyor. Sadece Manisa değil Menemen ovası da olmak üzere 1 milyon 200 bin dekar alana tarımsal sulama imkanı veriyor.
Demirköprü barajı 1960 yılında hizmete açıldığında o gün Türkiye’deki elektrik tüketiminin yüzde 20’sini karşılayacak dev bir tesisti. Ancak bu gün ülkemizin geldiği seviye olarak baktığımızda Demirköprü barajının 1 yılda ürettiği elektrik enerjisi Türkiye’nin sadece 14 saatlik enerjisini karşılıyor. Bu da ülkemizin ne kadar büyüdüğünü gösteriyor.”
- Menderes’in Son Eseri -
Manisa’daki Gediz havzasına hayat veren Demirköprü Barajı, rahmetli Adnan Menderes’in hayattayken ülkeye kazandırdığı en son eser olma özelliği taşıyor.
18 Mayıs 1960 tarihinde yurt gezisine çıkan Menderes, coşku ve sevgi seliyle karşılandığı Manisa’nın Turgutlu ve Salihli ilçelerinde halka hitap ettikten sonra Demirköprü Barajı’nın açılışı için bölgeye hareket ediyor.
Yüzlerce kişinin katıldığı açılışta, Milli Müdafa Vekili Ethem Menderes, Nafıa Vekili Tevfik İleri, Ulaştırma Vekili Şem’i Ergin ile Milletvekilleri ve Valiler de hazır bulunmuştu.
Baraj açılışın ardından uçakla Ankara’ya dönen Menderes, 8 gün sonra Kütahya’ya giderken Askeri cunta tarafından gözaltına alınmış, 17 Eylül 1961 yılında idam edilmişti.
Muammer Kökcüoğlu
