Kapan, İshalli Çocuğa Yaklaşım

 SARUHANLI - Saruhanlı Toplum Sağlığı Merkezi Başkanı Dr. Rabia Kapan, sıcak havalarla birlikte çocuklarda görülen rahatsızlıkların başında ishal geldiğini söyledi.

 Akut ishal tüm dünyada akut solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en sık görülen enfeksiyon hastalığı olduğunu, özellikle de anne sütünün kesildiği dönemde çocuklar ishale daha yatkınlığıyla bilindiğini ifade eden Dr. Kapan, şunları kadetti;

 “İshale neden olan birçok mikroorganizma dışkı-ağız yolu ile bulaşır. Yine yaz aylarında sık karşılaşılan bir diğer durum da çoğu kez koli basilinin neden olduğu ve turist ishali olarak bilinen bağırsak enfeksiyonlarıdır.

Bu ishal, kanalizasyon suları ile sulanan tarlalarda yetişen ve iyi yıkanmayan yiyeceklerin yenmesi sonucu oluşur. Yine bu kirli suların karıştığı sularda yüzmek veya bir şekilde bu suların bulaştığı yiyeceklerin yenmesi ile alınan bakteri ve parazitlerin neden olduğu amipli ve basilli dizanteri de yazın daha sık görülür.

İçme suları ve yiyeceklerin mide ve bağırsak enfeksiyonlarına neden olmamaları için, suların temiz su kaynaklarından elde edilmiş olmasına özen gösterilmesi ve mümkün olduğunca dışarıda bekleyen yiyeceklerden satın alınmaması ve ambalajlı ürünler tercih edilmesi önemlidir.”

Kapan, “Açıkta satılan dondurma özellikle çocuklar için büyük tehlike içermektedir. Onun yerine ambalajlı, uygun koşullarda saklanmış ve nakledilmiş dondurmaların kullanılması gerekir. İshalden korunmanın en etkili yolu ise ellerin sık ve düzenli olarak yıkanmasıdır. Kirli ellerde yerleşen organizmalar, ishal ve diğer enfeksiyonların en önemli nedenidir. İshal etkeni organizmaların bulaşmasında en önemli yol, temiz olmayan gıda ve suların alınmasıdır.

Bu nedenle özellikle temiz su kaynaklarının sağlanması, süt ve süt ürünlerinin pastörize edilmesi, meyve ve sebzelerin iyice yıkanması gerekmektedir. İyi pişirilmemiş et ve tavuk ürünlerinden kaçınılmalıdır. Pişirilmiş gıdalar uzun
süre açıkta bırakılmamalı, hemen yenmeyecekse mutlaka buzdolabına kaldırılmalıdır. Mutfak gereçleri temiz tutulmalıdır. Açıkta satılan veya uzun süre oda ısısında bırakılan gıdaların tüketilmesinden kaçınılmalıdır.” Dedi.

Tam pansiyon otellerde, açık büfelerde sunulan yiyeceklere de dikkat çeken Dr. Kapan, şu bilgileri verdi; “Uzun süre açıkta kalan özellikle sütlü, kremalı, mayonezli, etli yiyecekler de sıcağın etkisiyle çoğalan bakterilerin neden olduğu gıda zehirlenmesi kendisini kusma, karın ağrısı ve ardından ishalle gösterir. Korunmak için yukarıda belirtilen genel önlemlere ilave olarak içeceklere katılan buzların da temiz sulardan hazırlanmış olduğundan emin olunmalı, bundan emin olunamıyorsa kapalı şişelerde saklanarak soğutulan sıvılardan tüketmek gereklidir.”  

Kapan sözlerini şu ifadelerle sürdüdrdü; “Hafif ishalde, kusma varsa, çocuk günde iki-üç kere tuvalete gidiyorsa sadece takip yeterli olabilmektedir. Virüslerin yol açtığı basit yaz ishalleri 1-2 günde geçebilir. Bu tür ishaller, hiçbir ilaç tedavisi yapılmadan, sadece çocuğun beslenmesine dikkat ederek, bol sıvı vererek, tuzlu, şekerli su takviyesi yaparak geçebilir. Geçmeyen, uzayan, şiddeti yüksek olan, günde üçten fazla tuvalete gitmeyi gerektiren ishallerde hastaneye başvurulmalıdır. İshali günde 5-10 kezi bulan, yeterli miktarda ağızdan beslenemeyen çocuklarda kusma ve ishal ile kaybedilen su, tuz, karbonat, potasyum gibi maddelerin damardan serum şeklinde yerine konulması gerekebilir. Eğer kanlı ishal gibi mikrobik ishal söz konusuysa antibiyotik tedavisine başlamak gerekebilir.”