Ege’den “Polenlerin Büyüleyici Görüntüleri” Sergisi

SARUHANLI - Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından “Polenlerin Büyüleyici Görüntüleri” sergisinin açılışı gerçekleştirildi. Serginin açılışına Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, EÜ Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Aykut Güvensen, Fen Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İhsan Yaşa, Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Ali Kılınç,  EGE- MATAL Müdürü Prof. Dr. Suna Timur, EÜ Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım, akademisyenler, idari çalışanlar ve lisansüstü öğrenciler katıldı

         Serginin açılışında konuşan Rektör Budak, “Doğanın sessiz ve büyüleyici dengesi içerisinde bitkiler, içindeki yaşam enerjisini ve ruhunu bizlere renkleri ve büyüleyiciyi görüntüleri ile yansıtıyor. Bugün bu sergide doğanın içindeki polenlerin büyüleyici görüntülerinin yansımalarını görüyoruz. Sergi farklı disiplinlerin bir araya gelmesinin güzel bir örneğini oluşturuyor.  Bu serginin oluşmasında emeği geçen herkesi tebrik ediyorum” dedi.

Sergi hakkında bilgi veren Prof. Dr. Aykut Güvensen, “Polenlerin Büyüleyici Görüntüleri sergisinde, bitkiler dünyasında tozlaşmada rol oynayan ve yaklaşık 40 bitki türüne ait polenlerin Taramalı Elektron Mikroskobik (SEM) görüntülerine ait renklendirilmiş polen fotoğrafları sunulmuştur. Özellikle mikroskobik çekimlerde polenlerdeki ekzin süs elemanları yani ornemantasyonlarının yanında, polen çimlenmesinde çok büyük rol oynayan ekzinin ince kalmış alanları kolpus ve porus açıklıkları ön plana çıkarılmıştır. Bilimsel araştırmalarda, özellikle yeni bir bitki türünü bilim dünyasına tanıtırken yada bitki sistematiğinde revizyon çalışmalarında polenlerin SEM görüntüleriyle morfolojik özelliklerinin ayrıntılı olarak ortaya konması büyük önem taşımaktadır” diye konuştu.

Polen oluşumu birçok bilim dalının inceleme alanı

Serginin oluşmasında rol oynayan polenler ile ilgili bilgiler veren Prof. Dr. Güvensen, “Polen ve sporları inceleyen bilim dalı palinoloji olarak adlandırılır. Palinoloji bilim dalının; bitki sistematiği, ekoloji, jeoloji, tıp, coğrafya, ziraat ve eczacılık dallarına katkıları olup, fosil polen ve sporları inceleyen paleopalinoloji; droglardaki polen ve sporları inceleyen farmakopalinoloji; tıpta polenlerin alerji ile ilişkisini inceleyen ıatropalinoloji; ballardaki polenlerin analizini içeren melissopalinoloji; polenlerden adli tıpta yararlanılan forsenikpalinoloji; hayvan dışkılarındaki polen ve sporları inceleyen kapropalinoloji ve atmosferdeki polen ve sporların yayılışını ve analizini içeren aeropalinoloji gibi temel uygulama alanları vardır” dedi.

Polenlerin görevlerinin tozlaşmayı sağlamak olduğunu ifade eden Prof. Dr. Güvensen, “Polenler, çiçekli bitki stamenlerinin anterlerinde bulunan polen keselerinde oluşurlar ve polen taneleri, bitkilerin erkek üreme materyalini çiçeğin dişi organına taşıma da görev alan yapılardır. Polenlerin taşınımları ise daha çok rüzgâr, su, böcek veya hayvanlar gerçekleşmektedir. Görevleri tozlaşmayı sağlamak olan polenler; insanlar, arılar ve bazı böceklerin besin kaynaklarını da oluşturmaktadırlar. Ancak, atopik bünyeli insanlarda allerjik hastalıklara da neden olabilmektedirler. Şekil, renk ve içerikleri bakımından büyük farklılıklar göstermekte olup, genellikle elipsoidtirler. Bir tür kutuya da benzetilebilir ve bu kutunun etrafı sporoderm diye adlandırılan bir kabuk tarafından sarılmıştır. Sporodermin dış kısmında bulunan ve Ekzin olarak adlandırılan tabaka en dayanıklı organik bileşikleri içermekte olup, palinolojik incelemelerde de büyük önem taşıyan Ekzin tabakası, çok dayanıklı olan karotinoid esterlerinin oksidatif polimerlerini içeren Sporopollenin  maddesinden oluşmaktadır. Bu madde, asitlere ve enzimlerin yol açacağı bozulmalara karşı çok dirençlidir. Ayrıca yüksek sıcaklık ve basınçtan da fazla etkilenmezler. Bu nedenle polenlerin fosil olarak da incelenmesi söz konusudur” diye konuştu.

Serginin ev sahipliğini Merkez Müdürü Prof. Dr. Aykut Güvensen, Merkez Müdür Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Ademi Fahri Pirhan, Merkezin Yönetim Kurulu Üyeleri Doç. Dr. Hasan Yıldırım ve Doç. Dr. Aylin Eşiz Dereboylu üstleniyor. Polenlerin mikroskoptaki gizemli görüntülerinin yansıtıldığı sergi, “Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi”nde ziyarete açık olacak.