SARUHANLI - Halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabet, sadece yetişkinlerin değil çocukların sağlığı için de önemli tehdit oluşturuyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar, çocuklarda görülen diyabet hastalıklarında artış olduğunu ortaya koyuyor. Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Samim Özen, çocuklarda en çok görülen diyabet tipinin tip 1 diyabet olduğunu söyledi.
Çocuklarda diyabetin temel olarak 4 tipe ayrılabileceğini söyleyen Doç. Dr. Özen, “Tip 1 diyabet dediğimiz tam bir insülin eksikliği olan diyabet tipi, ülkemizde en çok görülen diyabet tipi. Tip 2 dediğimiz diyabet ise insüline karşı direnci olan özellikle fazla kilolu, obez olan kişilerde görülen bir hastalık. Ama çocuklarda en çok tip 1 diyabet görüyoruz. İnsülin kullanımı, tedavi etmekten çok eksiliğin tamamlanması olarak düşünülebilir. Hastalığın kesin bir tedavisi bulunmuyor. Ancak kuralları uygulayan, diyabetle yaşamayı öğrenebilen, düzenli beslenen ve spor yapan hastalar için diyabet, yaşamlarında bir engel oluşturmuyor” diye konuştu.
Diyabet ile ilgili teknolojik gelişmelerden bahseden Doç. Dr. Özen, “Halk arasında sensör diye bilinen, glikozu anlık olarak algılayan, kan şekerini ekran üzerinde gösterebilen cihazlar var. Akıllı cep telefonları ve saatler kan şekeri yükselimini anında tespit edip çocuk okuldayken çalışan anne babaya glikoz değerlerini aktarabilen sistemler mevcut. Ayrıca sensörlü insülin pompaları sayesinde daha yakın kan şekeri kontrolü sağlanabiliyor” dedi. Doç. Dr. Özen, “10 yaş üzeri çocuklarda 5 günlük diyabet kampları yapıyoruz. Sosyal açıdan tek başlarına olmadıklarını hissettirmeye çalışıyoruz. Egzersiz, beslenme ve insülin uygulama yöntemleri gibi konularda bilgiler veriyoruz. Diğer diyabetli çocuklarla birlikte olmaları sosyal açıdan faydalı oluyor” diye konuştu.
Türkiye’de pankreas nakli uygulamalarına değinen Doç. Dr. Özen, “Pankreas nakli özellikle erişkinlerde böbrek nakli ile beraber yapılıyor. Pankreas nakli sırasında kullandığımız ilaçlar bağışıklığı baskılayıcı ciddi yan etkilere sahip olduğunu için çocuklarda rutin olarak uygulanmıyor. Ancak erişkin dönemde böbrek yetmezliği gelişmiş olgularda uygulanabiliyor” diye konuştu.
Bu belirtilere dikkat!
Ege Üniversitesi Hastanesinde Diyabet Hemşiresi olarak görev yapan Günay Demir, diyabetin insülin eksikliğinden ortaya çıkan yüksek kan şekeri değeri sonucu oluşan bir hastalık olduğunu söyledi. Demir, “Diyabetin pek çok çeşidi olmakla beraber çocuklarda en sık tip 1 diyabet görülür. Bunun belirtileri çoğunlukla çok su içme, çok tuvalete gitme, çok yemek yediği halde kilo kaybı ile ortaya çıkıyor. Daha ileri evresinde mide bulantısı, kusma, ağızda aseton kokusu ile tanımlanabilir. Bu belirtiler ile hastaneye başvurulduğunda öncelikle kan şekerine bakıyoruz. Kan şekeri yüksek ise ardından keton bakılıyor. Kan şekeri yüksekliği ve keton pozitifliği ön belirtilerinden biridir. Tanı koymaya yetiyor. Tanı konulmasının ardından insülin desteği beraberinde egzersiz ve beslenme alışkanlıklarının düzenli yapılması gerekmekte. Bunun dışında başka bir tedavi yöntemi yok. İnsülin yapılmadığı takdirde yüksek kan şekeri, koma haliyle ortaya çıkan bir tabloyla karşılaşırız” dedi. İnsülin uygulamalarından bahseden Demir, “İnsülin kalemleri ve insülin infüzyon pompa tedavisi şeklinde uygulanıyor. İnsülin kalemleri ile tedavi uygulanırken farklı farklı tedavi yöntemlerine başvuruluyor. İnsülin kalemleri, çoklu doz tedavisi olarak adlandırılıyor. Günde 4 kez enjeksiyon gerektiriyor. İğne yoluyla bu enjeksiyonlar yapılıyor. İnsülin infüzyon pompa tedavisi ise sürekli insülin infüzyonunu sağlayan bir sistem. Dünyada uygulanan en son tedavi sistemlerinin hepsi ülkemizde de mevcut” diye konuştu.
