MANİSA - Akhisar, Saruhanlı ve Gördes’te tütün tarımı yapan çiftçilerle görüşen CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu açıklanan 55 lira fiyatın yeterli olmadığını belirtti.
Manisa bölgesinde tütün fidesi dikimi başladı. Tütün tarlasında dertlerini CHP’li Bakırlıoğlu’na anlatan tütüncüler, eskiden tütün dikimini bir şenlik havasında yapardık, şimdi ise gelecekten umudumuz kalmadı, acaba tütün maliyetini kurtaracak mı diye kara kara düşünüyoruz dediler.
Köylerindeki birçok komşu tütün tarımından vazgeçtiğini böyle giderse seneye bizde tütün dikmeyeceğiz diyen çiftçiler tütüncüye kız bile vermiyorlar diye serzenişte bulundular.
Bölgede çiftçilerle tütün firmaları tütün üretim sözleşmesi imzalıyorlar. Hemen hemen hepsi şirketlerle sözleşme imzalamışlar.
Ama ellerinde sözleşme yok. Üç nüsha düzenlenen sözleşmenin bir sureti çiftçiye, bir suretinin ise Bakanlığa teslim edilmesi gerekiyor. Onu da son teslim tarihi olan 15 Mayıs’ta toplu olarak yapıyorlar.
Sözleşme imzalanırken fiyat yazmıyorlar. Bakanlığa teslim ederken kendi belirledikleri fiyatı yazıyorlar.
Yani sözleşme imzalanmış, avanslar ödenmiş, dikim başlamış fiyat ondan sonra belli oluyor.
Bakanlıktan aldığım bilgiye göre teslim edilen sözleşmelere tütün kilogram fiyatı olarak 55 lira yazılmış.
Şirket elemanları da tütün üreticilerine fiyatın 55 lira olduğunu sözlü olarak ya da cep mesajıyla bildirmişler. Tütün dikimi yapan üreticilerin bir kısmı ise fiyatı Manisa Milletvekili Bakırlıoğlu’ndan öğrendiler.
Tütün Fiyatı Yüzde 57, Mazot Yüzde 238 Arttı
Kırkağaç Ziraat Odasının bu yıl tütünün kilogram maliyetini 60 lira olarak açıkladığını hatırlatan Bakırlıoğlu; geçen 31 lira avans verildi. Şirketler fiyatı 35 lira olarak belirledi ve hasatta tütüncüye sadece 4 lira fark ödendi.
Bu durumda tütün fiyatındaki artış yüzde 57 olacak.
Oysa bir yılda mazota yüzde 238 zam geldi. Bir yıl önce çiftçinin kullandığı mazotun fiyatı 6,5 liraydı, bu gün 22 lirayı geçti.
Geçen yıl bir kilo tütünle 5 litre mazot alınırken, bu gün ancak 2,5 litre alınabiliyor.
Geçen yıl dikim zamanı 4.000 lira olan gübrenin fiyatı 13.500 lira oldu.
Zirai ilaca yüzde 200 zam geldi.
İşçilik yüzde 100 arttı.
TÜİK’in makyajlı rakamlarına göre bile tarımda üretici enflasyonu (ÜFE) yüzde 118
Ama çiftçinin ürettiği tütünün fiyatı sadece % 57 arttı.
Tütün üreticisi maalesef şimdiden ürettiği tütünü maliyetinin altında satmak zorunda kaldı.
TEKEL’in Özelleştirmesi Tütünü Tarımını Bitirdi
Türkiye'de tütün üretimi bilhassa TEKEL’ in özelleştirilmesi sonrası kan kaybetmiştir. Bundan en büyük zararı da önemli bir tütün üretim merkezi olan Manisalı çiftçiler görmüştür.
Ülkede tütün ekim alanı çiftçi sayısı ve üretim miktarı her yıl düşüyor.
2000 yılların başında 400 bin olan üretici sayısı 2014 yılında 87 bine 2020 yılında 57 bine kadar gerilemiştir.
Benzer durum üretimde de söz konusudur. 2014 yılında 93 bin ton olan üretim 82 bin tona düşmüş.
2003 yılında ülkemizde satılan sigaradaki yerli tütün oranı %43 iken 2020 yılında bu oran %11 e kadar düştü.
2020 yılında bu oran artması için yasal düzenleme yapıldı ve sigaradaki yerli tütün oranının kademeli olarak % 30’a çıkarılmasına karar verildi. 2022 yılı için hedef %17 Bu şartlarda hedefin tutması mümkün değil ifadelerine yer verdi.
Tütün Üreticisi Tarımla Uğraşanların En Yoksul Kesimi
Tütün üreticisinin tarımla uğraşanların en yoksul kesimi olduğunu vurgulayan CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu sözlerini şöyle devam etti.
Tütün fiyatı belirlenirken çiftçinin hiçbir söz hakkı yok.
Bakanlığın Tütün ve Tütün Mamulleri Dairesi tamamen endüstriyel tütün işleme ve üretimi üzerine teşkilatlanmış. Ne yazık ki tütün tarımı göz ardı edilmiş.
Tütün en önemli tarım ürünlerinden birisi. Üretim sürekli düşüyor. Buna dur demek zorundayız.
Tarım ve Orman Bakanlığı tütün üreticisine sahip çıkmalı. Üretici tütün şirketlerinin insafına terk edilemez.
Bakanlığı göreve çağırıyoruz.
Sözleşmeler ziraat odalarının veya tütün kooperatiflerinin şahitliğinde imzalanması için yasal düzenleme yapılmalıdır.