TARIM - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ayçiçeğinde referans fiyat uygulamasında TZOB´un talebinin karşılandığını bildirerek, ?talebimiz üzerine ayçiçeğinde referans fiyatın 640 dolardan 750 dolara çıkarılmasını, ayrıca ayçiçeği yağında gümrük vergisi oranının yüzde 50´den yüzde 67,5´e yükseltilmesini memnuniyetle karşılıyoruz? dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, bahar aylarında ekimi yapılan ayçiçeğinde, hasadın Akdeniz Bölgesinde Ağustos ayında tamamlandığını, en fazla üretimin yapıldığı Marmara Bölgesinde ise devam ettiğini belirtti. Geç ekim yapılan bazı alanlarda ekiliş sonrası yağış gerçekleşmediği, bu durumun ve aşırı sıcaklıkların bazı alanlarda verimde azalmaya neden olduğu bilgisini veren Bayraktar, her ne kadar lokal olarak bazı alanlarda verim kaybı beklense de, bu yıl ülke genelinde Mayıs ayı yağışlarının normallerin üzerinde gerçekleşmesinin ayçiçeği üretimi için faydalı olduğunu vurguladı.
-?Referans fiyatta talebimiz karşılandı?-
Hasadın devam ettiği bugünlerde piyasada ayçiçeği fiyatlarının oluşmasında etkili olan Trakyabirlik´in, avans fiyatını yüzde 7,1 artırdığını bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
?Trakyabirlik´in açıklamasının ardından serbest piyasada da bir miktar fiyat artışı görüldü.
Ayçiçeğinde ithalata da dikkat edilmesi gerekiyor. Üreticilerimiz, 640 dolar olan referans fiyatın yükseltilmesini talep ediyorlardı. Bu talebi Ekonomi Bakanımız Nihat Zeybekçi´ye ilettik. Dün ayçiçeğinde referans fiyat, 640 dolardan 750 dolara çıkarıldı. Ayçiçeği yağında gümrük vergisi oranı da 1 Eylül 2016 tarihinde yüzde 50´den yüzde 67,5´e yükseltildi.
Talebimiz üzerine ayçiçeğinde referans fiyatın 640 dolardan 750 dolara çıkarılmasını, ayrıca ayçiçeği yağında gümrük vergisi oranının yüzde 50´den yüzde 67,5´e yükseltilmesini memnuniyetle karşılıyoruz.
Hasat zamanında çiftçinin elinde mal varken, referans fiyatın yüksek tutulması, malın yok pahasına elden çıkarılmaması için bir gereklilikti, bu yerine getirildi. Bu düzenlemeler fiyatlara olumlu yansıyarak üreticimizin zarar görmesini engelleyecek; çiftçimizi ayçiçeği üretimine teşvik edecektir.?
-Yağlı tohum ithalatı 4,3 milyar dolardan 3,5 milyar dolara indi-
Yağlı tohum, bitkisel yağ ve küspe ithalatı için ödenen döviz tutarının 2015 yılında yüzde 18,5 düşüşle 4,3 milyar dolardan 3,5 milyar dolara gerilediğini, ülkemizin geçen yağlı yağlı tohumlara 806 milyon dolar daha az döviz ödediğini belirten Bayraktar, ?bu ekonomimiz için önemli bir kazançtır. Ayçiçeği/buğday fiyat paritesi ayçiçeği üretimi için önemlidir. Ayçiçeği/buğday fiyat paritesi 2´nin altına düşünce üretici ayçiçeği yerine buğdayı tercih ediyor. Bitkisel yağ ithalat etmek için milyarlarca dolar harcadığımız düşünülürse bu paritenin önemi daha iyi anlaşılır. Yağlı tohum üretim açığımızın kapatılması, yurtdışına milyarlarca dolarlık döviz ödenmemesi için üretimi desteklenmeye devam etmeliyiz? dedi.
Bayraktar, 2016 yılında dünyada 24 milyon 384 bin hektar alanda ayçiçeği ekildiğini, 2015 yılında 39 milyon 342 bin ton olan dünya üretiminin bu yıl yüzde 10,1 artışla 43 milyon 384 bin tona çıkmasının beklendiğini belirtti. Dünya ayçiçeği üretiminin yüzde 31,2´sini Ukrayna, yüzde 23,1 Rusya, yüzde 19,5´inin ise başta Fransa, Romanya, Bulgaristan ve Macaristan olmak üzere Avrupa Birliği (AB) ülkeleri tarafından gerçekleştirildiği bilgisini veren Bayraktar, bu ülkeleri Arjantin, Çin, Türkiye ve ABD´nin takip ettiğini, Türkiye´nin toplam ayçiçeği üretimindeki payının yüzde 3,9´u bulduğunu vurguladı.
-Üretim artırıyor-
Bu yıl Türkiye´de geçen yıla göre yüzde 0,24 gibi düşük bir azalmayla 1 milyon 676 bin 750 ton ayçiçeği üretimi beklendiğine dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
?En önemli yağlı tohum bitkimiz ayçiçeğinde üretim alanı da verim de üretim de artıyor. Son 10 yılda ekim alanları yüzde 12, verim yüzde 33, üretim yüzde 49 arttı. İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde ekim alanlarının artması, yağ açığının kapatılması amacıyla yapılan destekler, verim artışı ve Çukobirlik´in ayçiçeği alımına başlaması gibi sebepler ayçiçeği üretimini artırdı.
Ülkemizde üretilen yağlı tohumlu bitkiler içinde ayçiçeğinin payı yüzde 46,7´dir. Ülkemizde halkın genelde bitkisel yağ olarak ayçiçeğini tercih etmesi ayçiçeğinin önemini artırmaktadır. Yağ tüketiminin yanı sıra çerezlik tüketim amaçlı da üretim yapılmaktadır.
-Üretimin yüzde 87,2´si üç bölgeden; Marmara birinci-
Yağlık ayçiçeği üretimi ülke geneline yayılmış olmakla birlikte üç bölgede yoğunlaşmıştır. Türkiye ayçiçeği üretiminin yüzde 87,2´si Marmara, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgesinde yetiştirilmektedir. Marmara bölgesi toplam üretimden yüzde 54,8 oranında pay alırken, İç Anadolu bölgesi yüzde 21,1, Karadeniz Bölgesi yüzde 11,3 pay almaktadır.
-4 il üretimin yüzde 60´ını sağlıyor-
Ayçiçeği üretiminde il düzeyinde de yoğunlaşma vardır. Toplam 4 ilin üretimleri toplam üretimin yüzde 60´ını oluşturmaktadır. Bu illerden Tekirdağ toplam üretimin yüzde 17,8´ini tek başına karşılayarak ilk sırada yer almaktadır. Tekirdağ´ı, Edirne, Konya ve Kırklareli takip etmektedir. Bu illerimizi sırasıyla Adana, Çorum, Aksaray, Tokat, Çanakkale ve Samsun izlemektedir.?
-Sulama verimi yüzde 100 artırıyor-
Ayçiçeği tarımının Türkiye´de bazı bölgeler hariç genelde kuru koşullarda yapıldığına dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
?Ayçiçeği bitkisi oluşturduğu kuvvetli ve derinlere inen kök sistemi nedeniyle kurağa nispeten dayanıklı bir bitkidir. Ancak, bitki sulandığında yüzde 100´e yakın verim artışı sağlanabilmektedir. Bu nedenle ayçiçeğinde sulamaya yönelik teşvikler artırılmalı ve bu tür uygulamalar desteklenmelidir. Sulamada kullanılan elektrik fiyatları makul bir seviyeye getirilmelidir.
Üretici için alım garantisi çok önemlidir. Yağlı tohumlu ürünlerden üretimin yaygın olduğu ayçiçeğinin Trakyabirlik, Karadenizbirlik, Çukobirlik ve Pankobirlik´e bağlı Konya Şeker tarafından alınmasının garanti edilmesi üretimin gerçekleştirilmesi için önemli bir etken olmaktadır.
Tarım Satış Kooperatiflerinin etkili bir çiftçi örgütü olarak devam etmesi sağlanmalı, yeni finans kaynakları oluşturulmalı, ekonomik kayıplara neden olan depolama koşulları iyileştirilmelidir.
Ayçiçeği üretiminin artırılabilmesi bakımından münavebe durumu gözden geçirilerek, bu yolla ekim alanında artış sağlanmalıdır.?
