ABDESTİN ÇEŞİTLERİ

319 1. FARZ OLAN ABDEST: Farz olsun, nafile olsun namaz kılmak için abdest almak farzdır.(130) Kur`an-ı kerim`i elle tutmak ve tilavet secdesi yapmak için abdest almak da "Farz-ı amelî"dir. İslâm ûleması: "Kur`an`a tam manasıyla temizlenmiş olanlardan başkası dokunamaz"(131) ayet-i kerimesini esas alarak; abdestsiz ve cünüp olan kimsenin Kur`an-ı Kerim`e dokunmasının helâl olmayacağı hususunda ittifak etmiştir.(132) Resûl-i Ekrem (sav)`in: Abdestsiz olan kimsenin Kur`an-ı Kerim`e dokunmamasını" emrettiği de bilinmektedir.(133)


320 2. VACİP OLAN ABDEST: Kâbe-i Şerif`i tavaf için abdest almak vaciptir.(134) Bir kimse Kâbe-i Şerif-i abdestsiz tavaf etse, tavafı caizdir. Ancak vacibi terk ettiği için mes`ul olur.


321 3. MENDUB OLAN ABDEST: Abdestli olmaya devam için abdest almak, uykudan önce ve uyandıktan sonra abdest almak, cenaze yıkamak ve taşımak için abdest almak, Cim`a etmek istediği zaman abdest almak, gadab halinde iken abdest almak, hadis okumak veya hadis rivayeti için abdest almak, ilim öğrenmek, ezân okumak, ikamet etmek ve hutbe irad etmek için abdest almak, zikir yapmak için abdest almak ve kütüb-i Şer`iyeyi ele alacağı zaman onlara ta`zimen abdest almak mendub`tur. İbn-i Abidin: "Yalan söyledikten veya gıybet ettikten sonra abdest almanın mendub olması, bunlar manevi necaset olduğu içindir. Bundan dolayıdır ki; yalancıdan fena bir koku yayılır, bu kokudan melek uzaklaşır. Nitekim hadis-i şerif`te böyle varid olmuştur. Keza Peygamber (sav) pis kokan bir rüzgârı: "Bu rüzgâr insanları ve mü`minleri gıybet edenlerin kokusudur" diye izah buyurmuştur. Biz buna alıştığımız ve burunlarımız bu koku ile dolduğu için duymayız. Nitekim tabakların bulunduğu yerde sakin olanlar tabakhane kokusunu duymazlar"(135) hükmünü zikrediyor. Kahkaha ile güldükten sonra da abdest almak müstehaptır.