Zeytinyağı ve Tadımı
Dünya zeytinyağını tüketmeye yeni yeni alışırken Akdeniz´e kıyısı olan ülkeler binlerce yıldır zeytin ve zeytinyağını hem beslenme hem de sağlık için tüketmeye devam ediyor. Dünya üzerinde 131 çeşit zeytin türü bulunurken Türkiye´de 88 çeşidinin tarımı yapılmaktadır.
Ülkemizde yaklaşık 225 milyon zeytin ağacı bulunmaktadır. Bu ağaçlardan hasat edilen zeytinin belli bir kısmı sofralık olarak tüketilirken diğer kısmı da yağ olarak tüketilmekte ve ihraç edilmektedir. 5 kg zeytinden yaklaşık 1 kg zeytinyağı elde edilir. Zeytinyağı tüketimi son yıllarda ciddi olarak artmıştır. Bu artışla birlikte zeytinyağında kötü niyetli bazı kişiler yağın içine başka yağlar karıştırmaya yani tağşiş yapmaya başlamıştır. Bu da tüketicileri gerçek zeytinyağına ulaşmada sıkıntıya sokmaktadır.
Zeytinyağının kalitesini ne renginden ne de kokusundan anlamak mümkündür. Ancak tadarak anlaşılabilir. Bunun için de tadım kurslarına katılmak gerekmektedir. Geçenlerde katıldığım ?zeytinyağı tadım kursu´ ile az da olsa kaliteli yağı anlama konusunda bilgi sahibi oldum. Tabi ki tüm tüketicileri tadım kurslarına alarak bilgilendirmek oldukça zordur. Ancak tüketiciler kendilerini kalitesiz ve tağşişli yağlardan korumak için, yağ tedarik ettikleri yerlere dikkat etmeleri gerekmektedir. Ya yakinen tanıdıkları kişilerden alacaklar ya da kendini ispat etmiş markalı zeytinyağlarını tüketecekler. Tanımadıkları kişilerden ve pet şişeler içinde belli köşelerde satılan zeytinyağlarını almamalarını tavsiye ederim.
?Kaliteli ve kusursuz zeytinyağı, kusursuz bir zeytinden elde edilir.´ Natural Sızma Zeytinyağı, hiçbir kimyasal ve ısıl işlem görmeden ve rafinasyona girmeden elde edilen yağdır. Kaliteli zeytinyağını anlamak için yağın acılığının olması ve geniz bölgemizi yakması gerekmektedir. Zeytinyağı taze sıkılmış meyve tadında ve insana ferahlık veren bir his uyandırmalıdır.
Kalite sorunu olan zeytinyağlarında ise, zeytinlerin depolanma sorunlarından kaynaklanan ve işletmelerdeki makinaların iyi temizlenmemesi gibi sıkıntılardan dolayı yağda oluşan sirkemsi ve metalimsi tatlar zeytinyağının kusurlu olduğunu bize gösterir. Zeytinyağı ışıksız bir ortamda ve artı 18 derecede saklanmalıdır. Zeytinyağının 30-35 derecelerde saklanması kalitesinin düşmesine ve kusurlu sayılmasına neden olur. Salatalık ve ıslak odun tadındaki zeytinyağları da kötü yağlar olmasa da bilimsel olarak kusurlu diyebileceğimiz yağlardır.
Tabi ki bahsettiğim tatları alabilmek için en azından bir kurstan geçmek gerekmektedir. Konunun uzmanları iyi bir zeytinyağı tadım uzmanının üç yılda yetişebileceğini belirtmektedirler. Onun için bir köşe yazısında zeytinyağının kalitesini anlatmak oldukça zordur. Amacım ufakta olsa sizleri zeytinyağı üretiminin az olduğu ve fiyatlarının yüksek olduğu bir yılda bilgilendirebilmektir. Zeytinyağı tadım uzmanlarının affına sığınarak siz değerli okuyucularıma faydalı olabildim ise ne mutlu bana.
Zeytinyağı aynı zamanda bir sağlık iksiridir. Kuranı Kerim´de de zeytin ve zeytinyağından bahsedilmektedir. ?Ve bir ağaç yarattık ki, Tur-i Sina´dan çıkar; hem yağ bitirir, hem yiyeceklerine bir katık? (Müminün Suresi/20) Zeytinyağı beslenmede olduğu kadar şifa olarak da kullanılmaktadır. Yine bir Hadis-i Şerif´te ?Zeytinyağını yiyiniz ve onunla yağlanınız. Zira onda yetmiş derde deva vardır. Bu dertlerden birisi de cüzzamdır? Günümüzde uzmanlar da sabahları aç karnına bir kaşık zeytinyağını içmenin pek çok hastalığa deva olduğunu belirtmektedirler.
Zeytinyağının faydaları saymakla bitmez. Şartlarına uygun bir şekilde sıkılan ve sofralarımıza gelen zeytinyağı, yemeklerden salatalara, soğuk yiyeceklerden kızartmalara kadar kullanılabilmektedir. Zeytinyağı tüketerek hem biz hem de devlet sağlık giderlerinden tasarruf eder diye düşünüyorum. Hepinize bol zeytinyağlı ve sağlıklı günler dilerim.
