Çocukların adalete erişimlerinin güçlendirilmesi ve ikincil örselenmelerinin önüne geçilmesi amacıyla Adalet Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) işbirliği ile “Türkiye’de Çocuk Dostu Adliyeler” rehberi hazırlandı.
ÇOCUKLAR ÖZEL ODALARDA SÜREÇLE İLGİLİ BİLGİLENDİRİLECEK
Çocuk ceza adalet sisteminin standart ve gerekliliklerine işaret edilen “Türkiye’de Çocuk Dostu Adliyeler’’ çalışma rehberinde, çocuk adliyelerinin, yetişkinlerin mahkeme binalarından ayrı olması veya çocukların adliyelere giriş kısımlarının ayrı olması hedefleniyor. Adliyelerdeki çocuk dostu uygulamalara çocukların erişimlerinin desteklenmesi, çalışan tüm adli personele çocuklara yaklaşım konusunda eğitim verilmesinin öngörüldüğü çalışmada, çocukların adli süreçler öncesinde yalın ve anlaşılabilir bir dil kullanılarak bilgilendirilmesi, çocuklarla yapılacak görüşmeler için özel görüşme odalarının dizayn edilmesi, mağdur çocuk, suça tanık olan ve suç işlediği iddia edilen çocuklara, mahkeme süreci ve bu süreçteki rolleri hakkında önceden bilgi verilmesi planlanıyor. Duruşma salonlarının fiziki koşullarının çocuk adaleti sisteminin amacına uygun hale getirilmesinin de hedeflendiği çalışmada, Çocuk Mahkemesi duruşmalarına hâkim, savcı ve avukatların cübbe giymeksizin katılımının sağlanması, çocukların tarafı olduğu duruşmaların yetişkinlerin duruşmalarının bulunmadığı günlerde görülmesi, Adli Görüşme Odalarının (AGO) sayısının artırılması öngörülüyor.
ADLİYELERDE ÇOCUK DOSTU UYGULAMALAR YAYGINLAŞTIRILIYOR
Adalet Bakanlığınca, son dönemde hayata geçirilen “çocuk dostu adalet” uygulamaları, hem suça sürüklenen hem de mağdur ve tanık olarak adli sürece dahil olan çocukların ikincil örselenmelerinin önlerken, bir daha suç işlenmesinin de önüne geçiyor.
Bu kapsamda, çocukların ilgi ve becerileri dikkate alınarak uygun koruyucu ve destekleyici tedbirlerin belirlenmesi ve çocukların suç ortamlarından uzaklaştırılması hedeflendi. Adli Görüşme Odaları’nın (AGO) sayısı 105’e, Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüklerinin (ADM) sayısı 114’e ulaştı. Suça sürüklenen çocuklar hakkında yürütülen soruşturmalarda öncelikle ve mutlaka “Sosyal İnceleme Raporları”nın değerlendirilmesi istenildi. Yakın zamanda tamamlanan ve tüm uygulayıcılara dağıtılan Mağdura Yaklaşım Kılavuzu’nda, adli süreçteki çocuklara yaklaşım özel olarak ele alındı.
ÇOCUK ADALET MERKEZLERİ ÇOCUĞUN ÜSTÜN YARARINI GÖZETİYOR
Adalet Bakanlığı ile Erzurum Büyükşehir Belediyesi arasında 2021 yılı mart ayında imzalanan "Erzurum Çocuk Adalet Merkezi" (ÇAM) kurulumuna ilişkin işbirliği protokolü gereğince son hazırlıklar tamamlandı. Temmuz ayında açılışının yapılması planlanan ve çocuk adalet sisteminde yeni bir bakış açısı ortaya koyan merkez ile Çocuk Mahkemesi klasik duruşma salonundan farklı olarak çocuğun üstün yararı gözetilerek dizayn edildi.
Çocuk Adalet Merkezi’nde yapılacak duruşmalara hâkim, savcı ve avukatların cübbe giymeksizin katılımı öngörülüyor. Suça sürüklenen çocukların öncelikle tedbir odaklı onarıcı adalet uygulamaları ile suç ve suç ortamlarından uzaklaştırılmaları hedefleniyor. Çocukların suç ve suç ortamlarından uzaklaştırılmaları noktasında, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ve özellikle belediyelerin meslek edindirme gibi sosyal faaliyetlerinin ön plana çıkması bekleniyor. ÇAM uygulamasının diğer adliyelerde de yaygınlaştırılması hedefleniyor.
